Er komen voortdurend nieuwe en betere tools om de kwaliteit van ontwerpen en ontwerpprocessen te verbeteren. Bij Valstar Simonis volgen wij die ontwikkelingen op de voet en gaan daar graag in mee. Zo maken we steeds vaker gebruik van data in koppelbare databases, gericht op kwaliteitsbeheersing in de bouw. BIM-coördinator Johannes Weissborn en adviseur Mark Schreijnders vertellen meer over de voordelen van dit soort mogelijkheden.
Realtime inzicht in het programma van eisen (PvE)
Vertel eens, wat is een voorbeeld van zo’n ontwikkeling?
Johannes: “Een voorbeeld is het softwarepakket Briefbuilder. Dit kun je zien als een database die wordt gevuld met het programma van eisen en met data vanuit het ontwerp, zoals berekeningen en gekozen systemen. Deze parameters kunnen heel systematisch vastgelegd worden. Door deze database vervolgens te koppelen met het BIM-model kun je bijna real time checken of het ontwerp voldoet aan het programma van eisen. Je kunt eenvoudig valideren of alle eisen een plek in het ontwerp gekregen hebben. Het eindresultaat is een rapport dat voor alle betrokken partijen – en dus ook de opdrachtgever – inzichtelijk maakt of en hoe het ontwerp en de ontwerpkeuzes aan de gestelde eisen voldoen.”
Mark: “Ook geeft het duidelijk aan wat de consequenties zijn van veranderingen die in het ontwerpproces doorgevoerd worden. Hiermee optimaliseert dus het hele ontwerpproces. Alle informatie die tijdens het ontwerpproces ontstaat, documenteer je en zo voorkom je fouten en/of verrassingen.”
Heb je een voorbeeld?
Johannes: “Stel bijvoorbeeld dat de opdrachtgever om een bepaalde hoeveelheid kantooroppervlakte vraagt. Door dat vast te leggen in BriefBuilder kan de architect in de ontwerpfase steeds checken of zijn ontwerp aan die eis voldoet. Of dat in het programma van eisen is vastgelegd welke minimum- en welke maximumtemperatuur gewenst is. Wij berekenen welke verwarmingscapaciteit nodig is en dat leggen wij vast in de database. Als dan bijvoorbeeld blijkt dat één verwarmingselement voldoende is, kun je in de volgende fases steeds heel eenvoudig controleren of je nog aan de gestelde eisen voldoet. Ontbreekt dat element, dan is er of een fout gemaakt die je nog op tijd kunt herstellen of het is een ontwerpkeuze geweest. Maar ook die ontwerpkeuze is vastgelegd in de database en dus weet iedereen waar men aan toe is.”
Vooral voor complexe projecten
Voor welke opdrachten is zo’n relationele database interessant?Mark: “Deze tool heeft vooral toegevoegde waarde bij complexe projecten. Maar als een opdrachtgever het belangrijk vindt om alles te valideren, kan het bij wijze van spreken ook voor de bouw van een schuurtje worden ingezet. Het geeft immers een stuk financiële zekerheid. De aannemer weet exact wat er van hem verwacht wordt en kan dus ook een goede offerte maken.”
Bij welk recent project hebben jullie op deze manier gewerkt?
Johannes: “Het Erasmus MC is een mooi voorbeeld. Alle eisen en ontwerpkeuzes zijn zorgvuldig vastgelegd in BriefBuilder. Door de koppeling met BIM konden we steeds controleren of het ontwerp voldeed.” Mark: “Je kan zo’n pakket voor alle aspecten van het ontwerp en de bouw gebruiken: van de kleur van de wand tot de gewenste temperatuur en van bezetting tot lichtplan.”
Verwachten jullie dat online, relationele databases de komende tijd nog belangrijker worden?
Mark: “Zeker wel. Op de eerste plaats omdat het systeem en de koppeling met BIM steeds geavanceerder zal worden. Maar ook omdat het een manier is om te voldoen aan de Wet kwaliteitsborging voor het bouwen, die waarschijnlijk in 2022 van toepassing wordt. Het gestructureerd en traceerbaar vastleggen en verifiëren van eisen wordt steeds belangrijker, daar helpt dit enorm bij.”
Johannes: “Ook in het streven naar circulariteit kan deze ontwikkeling van toegevoegde waarde zijn. Het materialenpaspoort dat voor circulair bouwen zo belangrijk is, is bijvoorbeeld eenvoudig te integreren.”
Dit artikel verscheen eerder in Valstar Visie, nr. 13. Lees de hele Valstar Visie hier.
