Artikel uit de nieuwste Valstar Visie. Lees de hele Valstar Visie hier.
Genieten van de indrukwekkende Van Goghverzameling. Ronddwalen in de rustgevende beeldentuin. Je verwonderen over de bijzondere combinatie van kunst, natuur en architectuur. Het Kröller-Müller Museum behoort niet voor niets tot de best bezochte musea van Nederland. De publiekslieveling staat aan de vooravond van een flinke uitbreiding, ontworpen door de Japanse architect Tadao Ando. Valstar Simonis is verantwoordelijk voor het ontwerp van alle technische installaties.
Frits de Vogel, zakelijk directeur van het Kröller-Müller, is trots op ‘zijn’ museum. “De locatie, de kwaliteit van de collectie en de samenhang tussen museum en beeldentuin zijn uniek. Dat vind je nergens anders in Nederland en misschien zelfs nergens ter wereld.” Jean Hilgersom, namens het museum projectleider uitbreiding, vindt vooral de totstandkoming van de collectie bijzonder. “Verzameld door de familie Kröller-Müller en in 1935 geschonken aan de staat. Het is mooi dat we straks nog veel meer van die prachtige verzameling kunnen laten zien.”
Rust en ruimte
Want dat is precies waar de uitbreiding om draait: meer ruimte voor de collectie. De Vogel vertelt: “We kunnen nu vrijwel alleen laten zien wat Helene Kröller-Müller heeft verzameld. Alles wat daarna is verworven – en dat is veel – zit vooral in het depot. Ontzettend jammer. We willen graag de hele lijn van de verzameling laten zien: van 1850 tot 2024.” Overigens is het ook na de uitbreiding ondoenlijk om de complete collectie te tonen. Daarvoor is de collectie veel te omvangrijk en bovendien is niet alles exposeerbaar. “En we willen recht blijven doen aan de missie van Helene: bezoekers de ruimte geven om in alle rust van kunst te genieten. Je komt hier niet om zoveel mogelijk te zien. Wij geven ruimte aan elk werk en dat draagt enorm veel bij aan de beleving.”
Faciliteiten verouderd
Projectleider Hilgersom licht toe dat de uitbreiding niet alleen als doel heeft om meer van de collectie te laten zien. “De publieksfaciliteiten, zoals het restaurant, de museumwinkel en de ruimtes voor groepen, zijn behoorlijk verouderd en sluiten niet meer aan bij de wensen en verwachtingen van het publiek. Ook de ruimtes achter de schermen moeten we aanpassen om te voldoen aan de eisen op bijvoorbeeld het gebied van beveiliging, klimaat en logistiek. En tot slot willen we ervoor zorgen dat medewerkers straks bij elkaar in één gebouw zitten en niet meer verdeeld over verschillende locaties.”
Natuurlijke inpassing
De Japanse architect Tadao Ando heeft het ontwerp gemaakt voor de uitbreiding. Een grote naam: wereldberoemd, winnaar van de Pritzker Architecture Prize, zeg maar de Nobelprijs van de architectuur, en de man achter het ontwerp van verschillende toonaangevende musea. “Een architect die oog heeft voor de iconische architectuur die we hier al hebben met de Van de Velde-vleugel en de Quist-vleugel”, beschrijft Hilgersom. Een van bijzondere kwaliteiten van Tadao Ando is zijn talent voor een natuurlijke inpassing van gebouwen. Voor de uitbreiding van het Kröller-Müller Museum was dat een belangrijke voorwaarde. Een groot deel van de uitbreiding, zo’n 75%, wordt daarom ondergronds gerealiseerd.
Champions league
Theo de Boer, directeur en adviseur van Valstar Simonis, noemt het “mega-uitdagend” om met deze beroemde architect samen te werken. “Dit is echt champions league!” De uitdaging zit ‘m volgens hem en collega-adviseur Mark Schreijnders bijvoorbeeld in de wens om installaties zoveel mogelijk uit het zicht te laten. Zonnepanelen? Graag, maar dan wel onzichtbaar voor bezoekers. “En daarbij mogen wij natuurlijk niet de functionaliteit uit het oog verliezen. We moeten dus een optimum vinden tussen architectuur en installatietechniek”, aldus Schreijnders. “Dat is een kwestie van geven en nemen. Gelukkig merken we dat Ando open staat voor onze mening.” De Vogel voegt toe: “We ervaren dat de architect echt zoekt naar wat wij nodig hebben en niet bezig is met wat hij zelf wil. Noem hem gerust een star-architect zonder sterallures.”
Innovatieve oplossingen
De Boer en Schreijnders zijn er trots op dat zij een bijdrage mogen leveren aan dit prestigieuze project in Het Nationale Park De Hoge Veluwe. De keuze voor Valstar Simonis viel na een aanbestedingstraject waarin er vooral veel aandacht was samenwerking en teamspirit. De Boer blikt terug: “Waar we anders vaak gevraagd worden om een presentatie te geven, hebben we nu in een ontspannen sfeer met elkaar gesproken en onderzocht of er de juiste klik was. En die was er.” Hilgersom: “Wij zijn echt op zoek gegaan naar een team en we merkten al snel dat Valstar Simonis daar een goede rol in kan spelen. Zij stellen de juiste vragen en komen met innovatieve oplossingen. Belangrijk, want techniek is bij ons zeker geen ondergeschoven kindje. Als je tien musea op een rijtje zet, weet ik zeker dat wij de mooiste en schoonste technische ruimtes hebben. Wij voelen de verantwoordelijkheid voor onze collectie en daar hoort die zorg voor techniek bij. En dan is het fijn om samen te werken met een partij die techniek ‘ademt’.”
Balans vinden Architectenbureau MVSA gaat het ontwerp van Tadao Ando verder uitwerken. Dat gebeurt in nauwe samenwerking met de Japanse architect. Charlotte Griffioen, architect-directeur bij MVSA, is blij met de samenwerking met Ando én met Valstar Simonis: “Door innovatieve en duurzame architectuur toe te passen, kunnen we een balans vinden tussen vooruitgang en respect voor de natuur. Hiervoor is het samenspel tussen architect en installatieadviseur essentieel.” |
Lees de hele Valstar Visie hier.